Ağız İçi Hareketli Apareyler Nedir?
Ağız içi hareketli apareyler, sabit apareylerden farklı olarak istenildiği zaman takılıp çıkarılan ve özellikle erken dönem tedavilerde kullanılan ağız içi apareyler arasındadır. Yer tutucular, pekiştirme apareyleri, çene genişletici apareyler ya da alışkanlık kırıcı apareyler hareketli ortodontik aparey sınıfına girer. Genellikle çene bozukluklarının tedavisinde kullanılan hareketli aparey çeşitleri arasından bazıları hem alt hem de üst çeneye oturur ve tek gövdeli yapılır. Ağız içi hareketli apareyler, üzerlerine konulan yaylar ve vidalar ile dişleri düzeltirken hastaya da dilediği zaman apareyi çıkarma avantajı tanır. Ağız içi aparey, hekiminiz tarafından tasarlanır ve kısa zamanda en etkin tedavi sağlaması amacıyla kullanılır.
Ortodontik Hareketli Aparey Çeşitleri
Ortodontik problemin durumuna göre hareketli apareylerin türleri vardır. Ortodonti tedavisinde kullanılan hareketli apareyler;
Monoblok
Alt çenenin geride olduğu durumlarda kullanılır. Tek parça şeklindedir. İki çeneyi birden kavrar. Ortodontistinizin belirttiği şekilde takılıp çıkarılabilir.
Twin Blok
Alt çenenin geride olduğu hastalarda kullanılır. İki parçadan oluşur. İki çeneyi birden kavramadığı için kullanımı monobloktan daha rahattır.Alt çenenin öne getirilmesine yardımcı olur.
Aktivatör
Alt ve üst çene ilişkileri problemi olduğunda kullanılır. Alt ve üst çeneyi birlikte kavrar. Birden fazla çene pozisyonu probleminin çözümüne yardımcı olabilir. Aynı zamanda çene darlığı sorununu da çözebilir.
Hawley
Ortodontik tedavinin bitiminde pekiştirme amacıyla kullanılır. Özellikle çenede genişletme yapılan ortodonti tedavilerinde kullanılması önerilmektedir. Akrilikten yapılmaktadır.
Essix Plak
Ortodontik tedaviden sonra diş pozisyonlarının yerini koruma amaçlı pekiştirme tedavisi içerisinde verilebilir. Şeffaf plaklardır. Essix maddesinden yapılırlar.
Positioner
Ön açık kapanış probleminde kullanılır. Her iki çeneyi de kaplayan plaktır. Boksör plaklarına benzer. Aktif olarak veya ortodonti tedavisinin bitiminde pasif pekiştirme plağı olarak kullanılabilir.
Ağız İçi Hareketli Apareyler Nasıl Uygulanır?
Çocuğunuzun ortodontik hareketli apareye ihtiyacı olup olmadı ortodontistinizin muayenesinden sonra belirlenir. İlk seansta dişlerden ölçü alınır. Laboratuar ortamında kişiye özel aparey üretilir. Sonraki seansta aparey teslimi yapılır. Nasıl kullanılacağı hakkında çocuğa ve ebevynlerine bilgilendirme yapılır. Hareketli apareylerin etkinliği açısından düzgün kullanımı oldukça önemlidir. Ortodontistinizin belirttiği biçimlerde aparey kullanılmalıdır.
Ortodontik apareyin temizliğine dikkat edilmelidir. Uygun temizlik yapılmadığı durumlarda hastada mide bulantısı ve koku şikayeti oluşabilir. Aparey ayrı bir diş fırçası yardımıyla sıvı el sabunu ile güzelce fırçalanmalıdır. Apareyi tekrar dişlere takmadan önce dişlerin fırçalanması gerekmektedir. Apareyin kullanılmadığı durumlarda kendi özel ortodonti kutusunun içerisinde saklanmalıdır. Islak halde kapalı kutuya konulduğunda koku yapabilir. Haftada bir protez temizleme tabletleri (Corega gibi) ile temizlenebilir.
Ortodontik Hareketli Apareyler Hangi Durumlarda Kullanılır?
- Çapraşık ya da pozisyonu yanlış olan dişleri düzeltmek,
- Alt ve üst diş çene kavsindeki anormalliklerin tedavisinde,
- İleride konumlanan dişlerin pozisyonlarını düzeltmek ve ortaya çıkabilecek travmaları (düşme, çarpma) engellemede Ağız solunumu, parmak emme, tırnak yeme gibi alışkanlıkların tedavisinde,
- Çapraşıklık nedeniyle diş eti hastalıklarının ve çürüklerin tedavisinde,
- Diş aralarındaki boşlukların kapatılması durumlarında,
- Erken çekilen süt dişlerinden kaynaklı diş boşluklarını ve görüntü bozukluklarını gidermede
- Ortodontik tedavinin sonunda mevcut durumun korunması için uygulanan pekiştirme tedavisinde ortodontik hareketli apareylerden yararlanılabilir.
Ortodontik Hareketli Apareylerin Avantajları
Ortodontik hareketli apareyler erken dönem ortodontik tedavilerdendir. Bu tür tedavilerde tedavi zamanlaması oldukça önemlidir. Çocuğun büyüme gelişim evrelerinin doğru takip edilmesi ve uygun zamanda geç kalınmadan ortodonti tedavisine başlamak gerekir. Bazı durumlarda tel tedavisine gerek kalmadan ortodontik çözüm sunabilir.
- Doğru yaşta ve doğru şekilde kullanıldığında ekonomik bir çözümdür.
- Ortodontik hareketli apareyler sabit olmadıkları için temizliği daha kolaydır.
- Hareketli apareyler sayesinde ağız içi ve aparey hijyenini sağlayabilirsiniz.
- Dişlerin arasında yiyecek artıkları kalma ihtimali azalır.
- Basit ortodontik problemlere hızlı çözüm sunabilir.
- Tel tedavisi görecek hastalarda tedavi sürecinin azalmasını sağlar.
- Çene problemlerinin büyük kısmına kolay yoldan çözüm sunar.
- Alerji problemi olan hastalar dahi rahatça kullanabilir.
Ortodontik Hareketli Apareyler SSS
-
Apareyler ne kadar zamanda yenilenmelidir?
Ağız içi hareketli aparey kullananlar doktorun öngördüğü süreye göre apareylerini yenileyebilirler. Vida içeren ve çocuklarda üst çene darlığının tedavisini sağlayan apareyler 3-6 ayda yenilenmeli iken pekiştirici apareyler 9-10 ay süresince kullanılabilirler. Hareketli ortodontik apareyler tedavi kapsamına göre yenilenirler.
-
Ağız içi hareketli apareyler ile kolay yemek yenir mi?
Ağız içi hareketli apareylerin takılıp çıkarılması gibi bir avantajı olduğu için rahatlıkla yemek yiyebilirsiniz. Yine de sabit apareylerde olduğu gibi sert, yapışkan yiyeceklerden ve gazlı içeceklerden uzak durmanızda yarar var. Hekiminizin önerilerini dinlediğiniz taktirde ağız içi apareyler ile kolaylıkla yemek yiyeceksiniz.
-
Ağız içi hareketli apareyler acıtır mı?
Ağız içi hareketli apareyler takıldığında diğer tüm ortodontik tedavilerde olduğu gibi ilk haftalarda ağrı veya hafif sızı hissedilebilir. Bu süre sonunda ağzınız ve dişleriniz tellere adapte olacağı için herhangi bir sıkıntıyla karşılaşmazsınız. Dilediğiniz zaman çıkarabileceğiniz apareylerde ise ağrı sızı durumlarında apareyleri çıkararak rahatlayabilirsiniz.
-
Ağız içi hareketli apareyler nasıl temizlenir?
Ağız içi hareketli apareyler temizlenirken oldukça rahat edersiniz. Çıkarılabilir apareyler sayesinde ağız içi ve aparey hijyenini sağlayabilirsiniz. Düzenli diş temizliğine ve dişlerin arasında yiyecek artıkları kalmamasına özen göstermelisiniz. Kullanılan apareye göre temizlik şekli değişkenlik gösterebilir.